Hacienda Luisita: Tagumpay ng magsasaka, lupang dapat isosyalisa

Hacienda Luisita: Tagumpay ng magsasaka, lupang dapat isosyalisa

ni Greg Bituin Jr.

Sa panahong naggigirian ang Ehekutibo at ang Korte Suprema, ipinag-utos ng Kataas-taasang Hukuman nitong Nobyembre 22, 2011 na ipamahagi na sa mga magsasaka ang lupain ng Hacienda Luisita. Bumoto ang 14 na mahistrado pabor sa mga magsasaka. Sa 56-pahinang desisyong sinulat ni Associate Justice Presbitero Velaso, pinagbabayad ang Hacienda Luisita ng P1.3 billion sa mahigit 6,000 manggagawang bukid.

Sa panahong nagtutunggalian ang dalawang paksyon ng naghaharing uri, nanalo ang mga magsasaka at napasakanila ang lupa. Binago ng Korte Suprema ang nauna nitong desisyon noong Hulyo na pinapipili ang mga magsasaka kung gusto nila ng lupa o shares of stocks. Ibinasura ng Korte Suprema ang "stock option" na siyang mungkahi ng mga may-ari ng lupain.

Sa panahong nagrarambulan ang magkakalabang paksyon ng mga elitista, ang lupaing ikinabuwis ng buhay ng maraming manggagawang bukid sa tinaguriang Hacienda Luisita massacre noong Nobyembre 2004, nakamit ng mga magsasaka ang minimithi nilang lupang dinilig ng dugo.

Mula sa sistemang pyudalismo sa kanayunan, ang makauring tunggalian at pakikibaka ng mga manggagawang bukid ay nalalapit na sa katapusan.

Ang Hacienda Luisita sa Tarlac, na pagmamay-ari ng pamilya ni Pangulong Benigno "Noynoy" Aquino III. sa kasalukuyan ay may lawak na 4,334.55 ektarya. Umabot ito noon sa 6,435 ektarya ngunit sa pagdaan ng mga panahon, ang ilang bahagi nito'y naibenta sa mga industryalisadong kumpanya.

Ang planong pamamahagi ng mga stock ay naisagawa noon pang 1989, nang makipagkasundo ang libu-libong magsasaka na makakuha ng stock imbes na lupa.

Sa nararanasang matinding kahirapan at kagutuman ng mga magsasaka, patuloy silang nakibaka para mapasakanila ang lupa. Alam nilang hindi basta bibitiwan ng pamilyang Cojuangco ang Hacienda Luisita. Kaya nga kahit sinabi pa ni Pangulong Noynoy na ayos lamang ipamahagi ang Hacienda Luisita basta't babayaran sila ng mga magsasaka. Anong kabalintunaan ito? Ang pamilya Cojuangco at Aqunio na ang nagsamantala sa mga magsasaka ng kung ilang dekada, sila pa ang babayaran ng mga magsasakang naghihirap. Sila na nga ang nagpakasasa at yumaman sa pawis, dugo at lakas-paggawang di nabayarang tama ng mga manggagawang bukid, ang mga elitistang ito pa ang babayaran ng mga naghihirap at nagugutom na mga magsasaka! Aba'y sobra na sila! Napunta lamang sa mga magsasaka ang para sa mga ito - ang lupang matagal na nilang sinasaka.

Batid ng masang magsasaka at mga manggagawang bukid na hindi basta bibitiwan ng pamilyang Cojuangco ang malawak na asyenda. Mula nang manahin ang asyenda sa mga kolonyalistang Espanyol at palawakin pa ito sa mga sumunod na dekada, nagpakasasa ang pamilyang Cojuangco sa pawis at dugo ng mga magsasaka at manggagawang bukid. Lalong walang balak ang mga Cojuangco na bitiwan ang asyenda ngayong bilyun-bilyong piso na ang kinikita nila sa operasyong komersyal at mala-industriyal doon. Samantala, patuloy na ipinagkakait ang katarungang panlipunan sa mga tagabungkal ng lupa at lumikha ng yaman ng mga Cojuangco. Iginigiit pa ni Pangulong Aquino na marapat umanong makatanggap ng "just compensation" ang mga kamag-anak niya sa Hacienda Luisita, gayong ilang dekada na ang mga Cojuangco ritong pinagsamantalahan ang lakas-paggawa, pawis at dugo ng mga magsasaka't manggagawang bukid sa asyenda.

Natanggal na ang pag-aari ng lupa sa kamay ng mga asendero't panginoong maylupa, ngunit ito'y dapat isosyalisa sa lahat upang magamit ng tama, na ang bawat ani rito ay pakikinabangan ng mga nagpakahirap, nagsaka at nag-ani rito.

Ang nakamit ng mga magsasaka't manggagawang bukid ng Hacienda Luisita ay dapat makamit din ng iba pang magsasaka't manggagawang bukid sa iba't ibang panig ng kapuluan. Dapat matanggal na sa kamay ng iilang panginoong maylupa't asendero ang mga lupang nilinang, sinaka, at pinagyaman ng mga magsasaka. Dapat maging sosyalisado na ang pag-aari ng lupa kung saan walang isang indibidwal ang magmamay-ari nito kundi ang buong uring patuloy na nagsisikhay upang mapakain ang sangkatauhan, upang makinabang ang lahat nang walang pagsasamantala ng tao sa tao. At upang mangyari ito’y nangangailangan ng pagbabago ng sistema upang maitayo ang isang lipunang tunay na makikinabang ang tao nang walang itinatangi.