Martes, Disyembre 13, 2011

Panukalang Batas sa Diborsyo, Ipasa Na!

Panukalang Batas sa Diborsyo, Ipasa Na!
ni Greg Bituin Jr.

Ang usaping diborsyo ang isa sa pinagdebatehan sa nakaraang Kongreso ng Partido Lakas ng Masa (PLM) noong Nobyembre 29. Sa taasan ng kamay, mayorya ang pumabor sa diborsyo bilang isa sa plataporma ng samahan. Ano nga ba ang diborsyo at bakit dapat itong maging batas sa Pilipinas?

Nang pinagtibayan ng bansang Malta ang diborsyo noong Mayo 28, 2011, ang Pilipinas na lang ang tanging bansa sa mundo na walang diborsyo. 

Marami nang nagaganap na hiwalayan sa bansa, may mga anak na produkto ng broken family dahil nagkahiwalay sina ama at ina. Ngunit ang hiwalayan nila'y sa pamamagitan ng annulment, at hindi diborsyo. Nariyan ang popular na karanasan nina Sharon Cuneta at Gabby Concepcion, Snooky Serna and Niño Mendoza ng bandang Blue Jean Junkies, Ruffa Gutierrez at Yilmaz Bektas, Kris Aquino at Philip Salvador na may asawa na. Nakipaghiwalay naman si Che Tiongson sa asawang si Chavit Singson dahil umano sa pananakit. Meron ding naghihiwalay sa mga mag-asawang maralita. "Til death do us part", ang sabi habang ikinakasal, kaya marahil para mapawalang-bisa ang kasal, pinapatay sa bugbog ang asawa upang tuluyan silang magkahiwalay.

Sa ngayon, naka-file sa Kongreso ang House Bill 1799, na ang awtor ay sina Luz Ilagan at Emy de Jesus ng Gabriela party-list. Iminumungkahi ng nasabing panukalang batas ang limang dahilan para sa diborsyo, tulad ng problema sa kaisipan o psychological incapacity, ang kabiguan ng isa sa mag-asawa na gampanan ang obligasyon bilang mag-asawa, at ang hindi pagkakasundo na sumisira sa kanilang relasyon bilang mag-asawang ikinasal. Tanging ang mga mag-asawang hiwalay na ng limang taon ang pwedeng mag-aplay para sa diborsyo, at dalawang taon para sa mga nasa antas ng legal separation.

Kung hindi na nagkakasundo ang mag-asawa at nais na mag-file ng annulment, mas mura ang pagpa-file ng diborsyo, dahil sa kalakaran sa Pilipinas, tanging mga maypera ang may kakayahang mag-file ng annulment dahil wala ngang diborsyo rito.

Kasama sa panukalang batas ang pag-amyenda sa Artikulo 55 hanggang 66 ng Family Code o EO 209, kung saan kapansin-pansin na ang salitang "legal separation" ay dinugtungan ng salitang "or divorce". Ibig sabihin, nasa batas na ang legal separation o legal na paghihiwalay ng mag-asawa, at ginawa pa uling legal sa paglalagay ng salitang "divorce". Sa biglang tingin ay mukhang termino ang problema. Tulad din ng salitang annulment, na pwede ring ipa-annul ang kasal ng mag-asawa, na tulad din ng divorce, ay legal na paghihiwalay ng mag-asawa. Mukha ring pareho, ngunit malaki ang pagkakaiba sa proseso. Mas masalimuot at mas mahal ang gastos ng pagpapa-annul ng kasal. Mas pinagaan naman sa proseso ang diborsyo, at hindi mahal kung maisasabatas.

Kaya ang nakaka-afford lang o may kakayanang magpa-annul ng kasal, o legal separation, ay yaong may kayang magbayad sa abogado. Kaya yaong mayayaman lamang at yaong mga kilala sa lipunan, tulad ng mga artistang naghihiwalay, ang may kakayahang ipawalang-bisa ang kasal. Yaong mga mahihirap na walang kakayahang magbayad ng abogado na nais nang makipaghiwalay sa kanilang asawa, dahil sa araw-gabing pananakit sa kanila, ay di mapawalang-bisa ang kasal. Isa ang problemang ito sa nais tugunan ng panukalang diborsyo sa Pilipinas. 

Kaya nararapat lang isabatas na ang Divorce Bill! Ngayon!

Walang komento: